Review van Hansa Teutonica – Big Box

Hanzesteden werd eerder al uitgegeven door 999 Games en staat bij menigeen in het geheugen gegrift als een tactische favoriet. Maar voor mij is deze big box een eerste kennismakimg met het spel. Ik was dan ook erg enthousiast toen ik de kans kreeg om dit spel te mogen testen.

Hansa Teutonica is de Latijnse benaming van de Duitse Hanze, ofwel Hanzesteden. Dit was een Middeleeuws samenwerkingsverband tussen een heleboel steden, vooral in Noord Duitsland. Ook enkele Nederlandse steden waren onderdeel van dit netwerk, in het standaard speelbord vind je bijvoorbeeld Arnhem en Groningen terug.

Big Box

Wat meteen opvalt is dat de box helemaal niet zo ‘big’ is. Maar toch zitten er maar liefst 3 speelborden in deze doos. Naast het standaard speelbord is er een bord met een kaart ten oosten van de basis-kaart en een bord met Britannia. De borden zijn dubbelzijdig, de ene kant voor 3 spelers, de andere zijde voor 4-5 spelers. Verder is de uitbreiding Gunst van de Keizer toegevoegd en een handig scoreblok.

Doel

De bedoeling van het spel is door middel van je handelaren een zo groot mogelijk aanzien te ontwikkelen en daar zijn verschillende manieren voor om dat te bereiken. In dit spel zetten we Handelskantoren op, bouwen we aan handelsroutes en ontwikkelen we de eigenschappen van onze handelaren.

Eigenschappen

Iedere speler begint met een aantal koopmannen en 1 groothandelaar tot zijn beschikking. Verder heeft iedereen zijn eigen spelersbord, de schrijftafel, waarop de eigenschappen van de handelaren worden bijgehouden. Deze 5 eigenschappen kun je in de loop van het spel ontwikkelen.

De 5 eigenschappen zijn:
Stadssleutels – Deze geven aan het einde van het spel punten voor de handelskantoren in je grootste netwerk (1 – 4 punten).
Actiones – Hoeveel acties jij per beurt mag doen (2 – 5 acties).
Privilegium – Dit geeft aan waar jij handelskantoren mag plaatsen.
Liner Sophiae – Het aantal handelaren dat je met de actie ‘Verplaats Handelaren’ mag verplaatsen (2-5 handelaren).
Bank – Het aantal handelaren dat je met de actie ‘Inkomen’ naar je persoonlijke voorraad mag verplaatsen (3-7 of alles).

Acties

Je gaat in de loop van dit spel steeds handelsroutes opzetten tussen 2 steden om zo handelsposten te openen, je eigenschappen te ontwikkelen of om prestigepunten te claimen. Op het moment dat in een stad alle handelsposten bezet zijn gaat het stedenspoor een stapje voorruit.

Ben je aan de beurt dan heb je de keuze uit de volgende 5 acties:
Actie A) Inkomen – Verplaats een aantal handelaren uit de algemene voorraad naar je eigen voorraad.
Actie B) Plaats een handelaar – plaats een van je handelaren op een beschikbare plek op een route.
Actie C) Verdrijf een handelaar – verwijder een handelaar van een andere speler en vervang deze door een eigen handelaar. Dit kost jou 1 of 2 extra handelaren die je naar de algemene voorraad moet verplaatsen. De gedupeerde speler mag als troost 2 of 3 handelaren (ver)plaatsen.
Actie D) Verplaats handelaren – Verplaats enkele eigen handelaren naar andere routes.
Actie E) Handelsroute opzetten – Heb je alle verbindingspunten tussen 2 steden in bezit dan mag je als actie deze handelsroute claimen. Je voert nu de volgende handelingen uit:

• In beide verbonden steden krijgt de speler met de meeste handelsposten in die stad een punt.
• Ligt er een bonusfiche langs deze route dan pak je die. Je mag deze eenmalig op een willekeurig moment tijdens een van je beurten spelen. Je pakt ook een nieuw fiche uit de voorraad die je langs een andere route plaatst.
• Vervolgens heb je de keuze uit 3 mogelijkheden:
  • Je opent een handelskantoor in een van de 2 verbonden steden
  • Sommige steden geven je de mogelijkheid om een van je eigenschappen op je speelbord te ontwikkelen
  • 1 route op de kaart geeft je de mogelijkheid om prestigepunten te claimen voor bij de eindtelling.

Einde van het spel

Het spel eindigt in een van deze 3 situaties:
– Een speler heeft 20 prestigepunten
– Er zijn geen bonusfiches meer in de voorraad
– Het laatste veld van het stedenspoor is bereikt

In de eindtelling ontvang je prestigepunten voor volledig ontwikkelde eigenschappen, bonusfiches, prestigepunten en gecontroleerde steden. Als laatste ontvang je punten voor handelsposten in je grootste netwerk van steden.

Variatie

De 2 uitbreidingen zorgen meer variatie en extra uitdaging. Zo zijn er opdrachtkaarten die je maximaal 8 extra punten kunnen opleveren. De uitbreiding ‘Gunst van de Keizer’ bevat een aantal speciale fiches die permanent voordeel opleveren of prestigepunten in de eindtelling opleveren.

En dan zijn er ook nog eens de 2 extra speelborden. Door op een andere kaart te spelen verandert er qua mogelijkheden misschien niet zo veel, maar alles ligt opeens wel op een hele ander locatie. Bepaalde routes die je standaard snel claimde moet je nu toch weer opnieuw gaan ontdekken (denk bijvoorbeeld aan je favoriete routes in Ticket To Ride die je altijd z.s.m. claimt, een andere map is dan toch wel lekker verfrissend).

Conclusie

Regels lijken misschien wat veel, maar eigenlijk zijn de regels vrij eenvoudig. Het spel speelt dan ook heel vlot weg. Vooral in de eerste rondes wanneer de spelers nog niet veel acties per beurt kunnen spelen gaan de rondes snel Jammer dat het spel niet met 2 spelers kan worden gespeeld. Maar het is nou eenmaal een belangrijk deel van het spel om elkaar ook in de weg te zitten, en daar is de map met 2 spelers gewoon te groot voor.

Elkaar in de weg zitten dus, dat is leuk en soms ook nog eens heel handig want doordat andere spelers jou dan weer moeten verplaatsen levert dat jou weer mooie voordeeltjes op. Het is een echt tactisch spel, een geluksfactor is er niet in Hansa Tuetonica. je bent helemaal op je eigen tactiek aangewezen en daar hou ik enorm van. Er zijn genoeg tactieken uit te proberen en te perfectioneren in de loop van dit spel. Geen geld of grondstoffen, geen stapels actiekaarten in je hand, maar heel slim je handelaren plaatsen en zo je handelsposten uitbreiden en je eigenschappen upgraden.

En met de variatie van de 2 uitbreidingen en de extra speelborden hoef je je voorlopig echt niet te vervelen. De klassieker Hansa Teutonica komt alweer uit 2009 en is ontworpen door Andreas Steding (Gùgōng). Met de uitgave van deze Big Box door White Goblin Games in 2021 zal dit spel weer een hele nieuwe generatie spelers aantrekken.