Veni, vidi, vici. Reis terug naar 110 n.Chr. en regeer net als keizer Trajan(us) over het machtige Romeinse Rijk. Geef het volk brood en spelen, domineer de haven en breid je gebied uit richting Brittania en Germania. Grijp de kans en vergroot jouw macht! Moge de beste keizer winnen!

Doel van het spel

Er is in Trajan ontzettend veel te zien en te doen. Uiteindelijk win je het spel door de meeste punten te verzamelen. Maar hoe doe je dat? Goede vraag. Daar kunnen we niet één duidelijk antwoord op geven. Op het speelbord zijn namelijk zoveel acties beschikbaar, dat je echt een keuze zal moeten maken waar je je pijlen op gaat richten. Het is eigenlijk onmogelijk om op alle onderdelen goed te scoren. Daarbij is het spelmechanisme zo gemaakt dat het echt niet altijd lukt om de actie te doen die je graag zou willen. Soms moet je compromissen sluiten en een mindere actie spelen omdat dat de enige is die voor jou beschikbaar komt. Helaas. Dit gepuzzel maakt het spel ontzettend leuk en uitdagend!

Wat zit er in de doos?

Oei, echt teveel om op te noemen. We doen toch een kleine poging:

*1 groot speelbord met hierop afgebeeld de 6 gebieden van het Romeinse Rijk
*60 kleine speelfiguren: 15 per persoon
*4 veldheren en 8 schijfjes: 1 veldheer en 2 schijfjes per persoon
*4 spelersborden: hierop vind je je actiecirkel en plaats voor verzamelde tegels
*4 bogen van Trajanus: 1 per persoon
*48 actiestenen: dit maken 4 sets van 12 stenen in 6 kleuren. 1 set per persoon
*1 tijdsteen: om de verstreken speeltijd bij te houde
*60 goederenkaarten
*216 tegels: 9 soorten
*1 stoffen zak: voor de bonustegels

Totaal maakt dit 407 onderdelen! Duizelt het al? Nou bij ons wel toen we het spel voor de eerste keer uitpakten en wilden klaarleggen. Zoals je al begrijpt, waren we daar ook best een tijdje mee bezig. En ja, het klaarleggen van het spel is dan ook wel even een klusje. Maar deze tijd is het zeker waard en levert je daarna dan ook ruim een uur speelplezier op!

Actiecirkel

Op je persoonlijke spelersbordje is een actiecirkel afgebeeld. Deze bestaat uit een grote 6-hoek met hierop 6 kommetjes. Bij elk kommetje hoort 1 van de 6 acties van het speelbord. Daarbij biedt elk kommetje plaats voor 1 Trajantegel. Elke speler heeft 12 actiestenen: 6 kleuren en 2 van elke kleur. Aan het begin van het spel leg je willekeurig 2 actiestenen in elke kom. Wanneer je aan de beurt bent, kies je een kommetje. Je pakt dan alle actiestenen die daarin liggen en plaatst de actiestenen één voor één met de klok mee in de aangrenzende kommetjes. Je legt 1 steen in elk kommetje. Het kommetje waar je je laatste actiesteen in neerlegt is je doelbakje. Je mag nu de afgebeelde actie die bij dit kommetje hoor op het grote speelbord uitvoeren.

Welke kleur actiesteen in welk kommetje terechtkomt, is ook nog van belang. Op de Trajantegels zijn namelijk naast een actie- of puntensymbool ook 2 kleuren afgebeeld. Wanneer het je lukt om in je doelbakje de kleuren te verzamelen die op de Trajantegel staan, mag je deze tegel pakken. Je scoort óf een bepaald aantal punten óf mag de extra actie die erop staat uitvoeren. Dit is bovenop de actie die je sowieso mag doen omdat je in een bepaald doelbakje bent geëindigd. Het vervullen van Trajantegels is dus echt een hele goede zet! Hoe goed je hier in bent, kan je winst of verlies betekenen.

Klinkt dit principe simpel? Dat is het zeker niet! Het is echt een gepuzzel om de juiste kleuren in het juiste kommetje te krijgen. Daarbij wil je ook in een specifiek kommetje eindigen omdat je die actie graag wilt uitvoeren. Wij kunnen je zeggen dat lang niet altijd lukt en dat je dan zo goed mogelijk gebruik moet maken van de actie die wel haalbaar is. En soms moet je een paar zetten vooruit denken. Je neemt dan de ene beurt genoegen met een mindere actie zodat je één of 2 beurten daarna wel goed uitkomt met je actiestenen. Is dit systeem voor het bepalen van je acties leuk? Daar kunnen we kort over zijn: JAAAAA!.

Hoe speel je Trajan?

Zoals hierboven is uitgelegd, bepaalt het doelbakje welke actie op het speelbord je mag uitvoeren. Op het speelbord zijn 6 verschillende gebieden te zien. Elk gebied staat voor een andere actie/manier van punten scoren. Dit zijn:

*Senaat: Je verplaatst je persoonlijke schijfje 1 veld vooruit op het senaatspoor. Je scoort meteen het aantal punten dat hierbij afgebeeld staat op het scorespoor.

*Forum: Je mag een tegel naar keuze pakken en op je spelersbordje neerleggen. Deze tegels kun je gebruiken om kosten te betalen of kunnen leuke voordeeltjes opleveren.

*Haven: Hier mag je goederenkaarten pakken of goederen verschepen met een schip. Wanneer je kiest voor verschepen, dan leg je de combinatie van kaarten die op het schip afgebeeld staan af. Dit levert een aantal punten op dat je meteen op het scorespoor vooruitgaat.

*Trajan: Je mag een Trajantegel pakken en op de spelersbordje in je actiecirkel neerleggen.

*Bouwen: Je mag of één van de persoonlijke speelfiguren uit de voorraad naar het werkkamp op het speelbord verplaatsen. Of je verplaatst je speelfiguur uit het werkkamp naar de bouwplaats. Hier zet je je figuur op een bouwtegel, welke je vervolgens mag pakken. Dit levert een aantal punten op die je meteen op het scorespoor vooruit gaat. Daarbij kan dit een extra actie opleveren of een (behoorlijk hoog) aantal punten aan het einde van het spel.

*Leger: Je mag of één van de persoonlijke speelfiguren uit de voorraad naar de legerplaats op het speelbord verplaatsen. Of je verplaatst je speelfiguur naar een provincie, dit kan je of een tegel of een aantal punten opleveren. De punten ga je meteen op het scorespoor vooruit. De tegel mag je op je spelersbordje leggen en kan net als de tegels van het Forum een voordeeltje opleveren of gebruikt worden om kosten te betalen.

Tijdsteen, behoeftetegel en machtsverhouding in de senaat

Op het spelersbord is een tijdspoor afgebeeld. Het aantal actiestenen dat de actieve speler verplaatst over de kommetjes, is het aantal vakjes dat de tijdsteen verplaatst wordt over het spoor. Wanneer de tijdsteen het startveld bereikt of passeert, eindigt de ronde. Na elke ronde wordt er een behoeftetegel opengedraaid. Na ronde 4 liggen er 3 behoeftetegels open en wordt er een kwartaaltelling gehouden. Hiermee eindigt dit kwartaal. Bij zo’n kwartaaltelling wordt er gekeken wat de 3 behoeften (brood, spelen, religie) van het volk zijn. Elke speler moet aan die behoeften voldoen. Hier kun je bijvoorbeeld een Trajantegel of een verkregen tegel uit het Forum voor inzetten. Kun je niet aan de behoeften van het volk voldoen dan levert dit een aantal minpunten op.

Bij de kwartaaltelling wordt ook gekeken naar de positie van elke speler in de Senaat. Degene die de meeste stemmen in de Senaat heeft, ontvangt de gouden bonustegel. Degene met de één na meeste stemmen ontvangt de zilveren bonustegel. De rest ontvangt niks. Deze bonustegels leveren aan het einde van het spel punten op.

1. In het kort

Om de beurt verplaatsten de spelers hun gekleurde actiestenen over de kommetjes op hun spelersbordje. Het doelbakje waar ze eindigen bepaalt welke van de 6 acties op het speelbord ze mogen uitvoeren. Is het gelukt om de juiste kleuren in het kommetje te krijgen, dan mag je ook de Trajantegel vervullen. Je verplaatst de tijdsteen en draait eventueel een behoeftetegel open of houdt een kwartaaltelling. De volgende speler is aan de beurt. Na 4 kwartalen eindigt het spel. Scoor nu nog punten voor jouw bonustegels/goederenkaarten/speelfiguren/bouwtegels. Wie is de machtigste keizer van het Romeinse rijk?

Conclusie

Trajan is een expertspel van Stefan Feld uitgegeven door Renegade Game Studios. Het is geschikt voor 2-4 spelers vanaf 12 jaar. Ga maar eens lekker uitgebreid voor dit spel zitten, want je bent er toch al snel meer dan een uur mee bezig. Er staat gemiddeld zelfs 100 minuten voor.

Wij schrokken even toen we dit spel ontvingen en de doos openmaakten. Wat een onderdelen! We moesten de tijd en rust nemen om alles klaar te leggen en de regels goed door te lezen. Maar wat zijn we blij dat we dat hebben gedaan. Echt een top spel! We snappen dat dit spel in de Deutscher Spielepreis de 2^e plek heeft gekregen.

Het spelmechanisme van het verplaatsen van stenen die vervolgens jouw actie bepalen, was voor ons nieuw. De vele verschillende acties die je kunt doen, maken het spel tot een expertspel met vele mogelijkheden om punten te scoren. Wij zijn echt enthousiast over deze manier van spelen en vinden het erg origineel. Het geeft een heel andere dynamiek aan het spel en is nog uitdagender ten opzichte van de klassieke workerplacement spellen.

Daarbij ziet het er netjes uit en heb je lekker veel afwisseling in de acties die je kunt doen. Kortom: Wij zijn fan!