Review van Blood of the Northmen

De illustraties van van Blood of the Northmen brengen mij in gedachten naar het woeste Noorden van Europa in de tijd van de Noormannen. Dat is maar goed ook, want een korte woordenwisseling tussen de krijgers Torg en Dathic is alle achtergrond die de spelregels je bieden. Blood of the Northmen is een bijzonder spel: nooit eerder speelde ik iets vergelijkbaars. En dat overkomt me elke keer als ik iets speel van designer Carl Chudyk. Hij verbaasde me met Glory to Rome. Hij verbaasde me opnieuw met Red 7. En hij flikt het alweer met Blood of the Northmen. Dat is de reden waarom ik zo alert ben als Chudyk iets nieuws maakt.

Type spel

Op de eerste plaats vind ik Blood of the Northmen een Tile Placement spel waarin spelers samen een modulair speelbord bouwen. Net als bij Carcassonne trek je landschapstegels uit een gedekte voorraad. Anders dan bij Carcassonne, heb je tegels op hand én is er niet altijd een passende plek om een tegel te spelen. Blood of the Northmen is dus ook een Hand Management spel. Leg je een tegel aan, dan bepalen de landschapstypen op de zes zijden van de aangelegde tegel welke acties je daarna kunt uitvoeren. De tegels die je op hand houdt, bepalen ook hoe sterk je bent in een conflict. Zo zijn de 120 mooi geïllustreerde, dikke kartonnen tegels in Blood of the Northmen speelbordelementen, actiekaarten en gevechtspunten tegelijkertijd en dat heb ik niet eerder gezien. De trekstapel met tegels werkt bovendien als klok: het spel eindigt als de trekstapel leeg is. Op het modulaire speelbord dat langzaam groeit, plaatsen spelers krijgers die gebieden controleren, zich over het bord kunnen verplaatsen en met elkaar in gevecht kunnen gaan. Blood of the Northmen is daarom ook een Fighting en Area Majority / Influence spel.

Doel van het spel

Je wint Blood of the Northmen als je aan het eind van je beurt zes overwinningspunten hebt. Je wint Blood of the Northmen ook als je aan het eind van je beurt het Noormannenrijk Bjarmia gesticht hebt met minimaal één krijger in elk van de vier soorten dorpen die zonder hindernissen (bergen of tegels met uitsluitend vijandelijke krijgers) met elkaar verbonden zijn. Is de trekstapel leeg, dan eindigt het spel aan het einde van de beurt en dan trekt de speler met het hoogst aantal steden waarin hij minimaal één krijger heeft aan het langste eind. Het doel van het spel is dus winnen en dat kan op drie verschillende manieren.

Voorbereiding

Kies een Noorman om mee te spelen en neem het bijbehorende spelerbord, 12 krijgers, een overzichttegel en een tegel met een speciale eigenschap en leg de spullen voor je neer zoals op de foto hieronder. Schud de landschapstegels (120 stuks, bij drie spelers 90 en bij twee spelers 60) en leg ze op een gedekte trekstapel. Volg de procedure in de spelregels om de start-Noorman te bepalen en zorg dat die drie tegels heeft. De speler na de start-Noorman krijgt vier tegels, die erna vijf, enzovoorts. En dat is het! Blood of the Northmen ligt bijna sneller op tafel klaar om te spelen dan je Blood of the Northmen kan spellen!

Spelverloop

Net als de voorbereiding is ook het spelverloop in Blood of the Northmen vlot:

• Leg een tegel uit je hand passend aan en breid het speelbord uit. Gelijke landschappen passen aan elkaar; wegen passen aan elkaar; bergen passen aan alles behalve aan wegen. De eerste drie tegels moeten één andere tegel aan één zijde raken. Vanaf tegel vier moeten tegels aan minimaal twee zijden passend aangelegd worden. Aanleggen wordt dus puzzelen! Soms passen de tegels die je graag zou spelen niet aan het speelbord.
• Kan of wil je niet uit je hand spelen, leg dan de bovenste tegel van de trekstapel open op tafel en kijk of je die kwijt kunt. Lukt dat, ga dan verder met de acties die de tegel je oplevert. Lukt of wil je dat niet, verwijder de tegel dan uit het spel, trek opnieuw de bovenste tegel van de trekstapel en neem die gedekt op hand. Je hebt nu een extra tegel op hand en je beurt eindigt zonder acties.

• Heb je een tegel aangelegd, dan bepalen de zes zijden van die tegel welke en hoeveel acties je krijgt. Je speciale eigenschap kan acties daaraan toevoegen. Voor elke zijde met bossen mag je een krijger plaatsen, voor elke zijde met water of wegen mag je krijgers verplaatsen, voor elke zijde met bergen mag je een conflict starten. Zijden met grasland geven je geen acties.

• In plaats van acties mag je kiezen voor trekken van een nieuwe landschapstegel per actie die je laat schieten. Dat mag je doen in plaats van acties te doen die je krijgt van óf bossen, óf water, óf wegen, óf bergen. Let op wat Chudyk hier doet! Het aantal krijgers in de nederzetting links op je spelerbord bepaalt je handlimiet.
• Start je een conflict, dan bepaal je jouw kracht in dat conflict door landschapstegels uit je hand of blind van de trekstapel te spelen en het aantal zijden met bergen op te tellen. Spelers in een conflict spelen net zo veel tegels als eigen krijgers betrokken in het conflict; de aanstichter speelt een extra tegel. De meest krachtige speler wint en krijgt een overwinningspunt. Die markeert hij door een krijger uit zijn nederzetting te verplaatsen naar één van de zes velden rond zijn kampvuur rechts op zijn spelerbord. Verliezers halen net zo veel krijgers terug naar hun nederzetting als ze kracht tekort kwamen en winnaars mogen één of soms twee krijgers van hun nederzetting naar het speelbord verplaatsen.

En dat is Blood of the Northmen in een notendop. Speel een tegel, plaats krijgers, verplaats krijgers, start conflicten, trek tegels. Win je veel conflicten, dan ben je misschien de eerste jarl met zes overwinningspunten en win je het spel. Of misschien maak je de weg vrij om Bjarmia te stichten en win je zo het spel. Speel je op de klok, dan zijn conflicten handig om vijandelijke krijgers in dorpen te verslaan en te winnen door aanwezigheid van jouw krijgers in het hoogste aantal dorpen. Heb je de basis onder de knie, dan zijn er nog twee modules voor meer ervaren spelers die je aan het spel kan toevoegen: vestingen en goederen.

Oordeel

Nooit eerder speelde ik een Tile Placement spel waarin landschapstegels zo multifunctioneel waren en dat maakt dit spel uniek en innovatief. Carl Chudyk levert met Blood of the Northmen een heel bijzonder spel af met eenvoudige regels en een vlot spelverloop. Spelmechanismen zijn onderling met elkaar verbonden en dat is waar het spel in mijn spelbeleving gaat stralen. Veel krijgers op het speelbord betekent mogelijk controle over veel dorpen én tegelijkertijd een lage handlimiet. Weinig kaarten op hand betekent minder controle over starten en winnen van conflicten. Het betekent ook dat geldig aanleggen van tegels moeilijker wordt en de kans hoger is dat je tegels moet trekken en je beurt voorbij gaat zonder acties als je de getrokken tegel niet kan of wil aanleggen. Omdat de tegels die je trekt zo bepalend zijn voor je acties, speelt geluk een rol in Blood of the Northmen. Veel conflict betekent mogelijk veel overwinningspunten én tegelijkertijd een sneller tikkende klok omdat je tegels gebruikt om andere jarls te bevechten en de trekstapel sneller leeg raakt. Als het spel eindigt met een lege trekstapel, wordt aanwezigheid in dorpen ineens belangrijker dan overwinningspunten.

Blood of the Northmen goed spelen betekent begrijpen hoe die mechanismen met elkaar verweven zijn, observeren op welke manier je tegenstanders proberen te winnen en je eigen winnende tactiek kiezen. Toen ik de doos en de miniaturen zag, dacht ik aan een Dudes-on-a-map spel vol directe confrontatie en epische gevechten. Toen ik de spelerborden en 120 unieke landschapstegels zag, dacht ik aan Carcassonne voor gevorderden in 9e eeuws Scandinavië. Chudyk voegt bekende spelmechanismen samen en plaatst in het hart van het spel Tile Placement als actiemachine.

Mijn persoonlijke eindoordeel: ik sta ervan versteld hoe Carl Chudyk de landschapstegel opnieuw uitgevonden heeft en me uitdaagt een volstrekt nieuw soort spel te spelen. Ik ben positief verrast en heb nog wat tijd nodig om Blood of the Northmen volledig te doorgronden. Het spel is te spelen in een uur en geeft mij het gevoel van een volwaardig spel dat veelspelers en experts kan aanspreken. Dat maakt het voor mij aantrekkelijk want een tweede of zelfs derde potje op dezelfde avond is dan – anders dan bij veel veelspelerspellen – goed te doen. Ik weet bovendien zeker dat dit spel met drie of vier jarls aan tafel me weer een andere ervaring gaat geven en ik ben er benieuwd naar!